Σάββατο, Μαΐου 13, 2006

Η ιστορία του μίσους και της λήθης

Για ακόμη μια φορά και σε ακόμα ένα θέμα, η υποκριτική φωνασκία επικράτησε του νηφάλιου διαλόγου και της λογικής.
Η ιστορική μνήμη μπορεί να είναι (πέρα από ενδιαφέρουσα θεωρητική ενασχόληση) χρήσιμο εργαλείο για την κατανόηση του κόσμου γύρω μας. Όταν όμως οδηγεί στο φανατισμό και τη μισαλλοδοξία, οι πολιτισμένοι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να επιλέξουν το δρόμο της ιστορικής λήθης από το αδιέξοδο των πατριωτικών συναισθηματισμών.

Με αφορμή την άρνηση της κυρίας Γκιούλ Καραχασάν να πάρει θέση σε ερώτηση δημοσιογράφων σχετικά με τη γενοκτονία των Ποντίων, ειδικοί πατριδογνώστες-δημοσιογράφοι αποφασίσανε να μας κάνουνε ακόμη μια φορά μάθημα ιστορίας και εθνικιστικού μίσους. Μέχρι και τα ελληνικά της κυρίας Γ. Καραχασάν χλευάσανε. Η κυρία Καραχασάν πρέπει να κριθεί από τους συμπολίτες μας ως υποψήφιος νομάρχης και όχι ως υποψήφιος υπ. Εξωτερικών. (Αν και υποπτεύομαι πως αν η Ελλάδα και η Τουρκία αποφασίζανε να τοποθετήσουνε - έστω και ως υφυπουργούς - στα υπουργεία των εξωτερικών τους ένα μουσουλμάνο της Θράκης και κάποιον έλληνα της Ισταμπούλ, αντίστοιχα, οι σχέσεις των δυο χωρών θα ήτανε πολύ καλύτερες από σήμερα.) Μπορεί να μας απαντήσει κάποιος από τους τόσους δεινούς πατριώτες τι σχέση έχει η άποψη της κ. Καραχασάν περί της γενοκτονίας των Ποντίων με το αν είναι κατάλληλη για νομάρχης της περιοχής της;

Η ιστορία όμως δε σταματάει στην κ. Καραχασάν και ούτε ξεκινάει από αυτή. Ξεκινάει από τα ψέματα που διδαχτήκαμε τόσα χρόνια στα σχολεία μας ώστε να μισούμε τους Τούρκους και να ταυτίζουμε το ελληνικό με το ορθόδοξα χριστιανικό και καταλήγει στην υποκρισία των πολιτικών μας που εκμεταλλεύονται την αμάθεια και την καχυποψία για να πολεμούνε τους πολιτικούς τους αντιπάλους στις πλάτες μας.

Ο Κεμάλ μπορεί όντως να είναι ένοχος για τη γενοκτονία των Ποντίων. Τι νόημα έχει όμως να καταγγέλλουμε την Τουρκία σήμερα και να υψώνουμε πατριωτικές κραυγές δήθεν ιστορικής μνήμης για κάτι που συνέβηκε 80 χρόνια πριν. Θα φταινε οι Σέρβοι του 2100 για τα εγκλήματα του Μιλόσεβιτς και της παρέας του; Πως θα μας φαινότανε αν η συζήτηση οδηγούσε στη στάση του Ελληνικού Στρατού και τις βιαιότητες που διέπραξε κατά των Τούρκων; Πως θα μας φαινότανε αν η συζήτηση οδηγούσε στη μικροψυχία αρκετών Ελλήνων που μέχρι και σήμερα ρατσιστικότατα λοιδορούνε τον Ποντιακό Πολιτισμό με τα φαιδρά τους ανέκδοτα; Οι ίδιοι κύριοι που μάχονται σήμερα για τους Πόντιους δεν είναι που μας φωνάζανε Τουρκόσπορους τόσα χρόνια; Οι ίδιοι δεν είναι που κακομεταχειρίζονται και εμπαίζουν στους Πόντιους που αναζήτησαν καταφύγιο στην Ελλάδα από τις χώρες του πρώην Σοβιετικού Μπλόκ;

Θα μπορούσα μέχρι αύριο να γράφω και για την υποκρισία τη δική μας που ανεχόμαστε αυτούς τους κυρίους και δε γυρίζουμε σελίδα. Γι’ αυτό κι εγώ θα διαφωνήσω μια φορά με το Νίκο Δήμου. Εθνικό δεν είναι το αληθές. Εθνικό είναι το Μελλοντικό, το Ανοιχτό, το Καινούργιο, το Ελεύθερο. Αφήνω λοιπόν τους συναισθηματισμούς της μνήμης στους επαγγελματίες των καυγάδων, των διαδηλώσεων και των αμβώνων και επιλέγω συνειδητά τη δημιουργική λήθη. Κλείστε κι εσείς τα βιβλία της ιστορίας και θα βρείτε την υγειά σας.

14 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Πολύ σωστά κατα τη γνώμη μου αυτά που γράφετε. Αλλά ο επίλογος για το κλείσιμο των βιβλίων της ιστορίας και της λήθης είναι άλλο πράγμα. Θυμίζουν λιγάκι τα περί τέλους της ιστορίας του κ.
Φουκουγιάμα, που ξέρουμε που κατάληξε και τι γράφει και λέει τώρα. Άλλο είναι να μην ιδεολογικοποιούμε τα ιστορικά γεγονότα και την ιστορία γενικά και άλλου να της κάνουμε delete. Εκτός των άλλων παραπέμπει σε κοινωνία Όργουελ.

Greg είπε...

1.
"Ο Κεμάλ μπορεί όντως να είναι ένοχος για τη γενοκτονία των Ποντίων."

Μπορεί; Αν λεγόταν αυτό για το ολοκαύτωμα των Εβραίων, θα έμπαινες φυλακή στην Γερμανία και στη Γαλλία τουλάχιστον...

2.
οι πολιτισμένοι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να επιλέξουν το δρόμο της ιστορικής λήθης από το αδιέξοδο των πατριωτικών συναισθηματισμών

Σε ποιόν πολιτισμό;

3.
Πόσοι εδώ μέσα έχουν περάσει από τα σεμινάρια του ΕΛΙΑΜΕΠ;

Ανώνυμος είπε...

Συμφωνώ με τα περισσότερα από τα παραπάνω, αν ΚΑΙ οι Ελληνες, αλλά ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ οι Τούρκοι κάνουν έναν απολογισμό των εγκλημάτων τους και τα αποδεχτούν.

Η ειλικρινής συγνώμη είναι πάντα αποδεκτή και πολλές φορές αφοπλίζει. Το πρόβλημα έγκειται στο ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει ΤΙΠΟΤΑ από τα όσα έχει διαπράξει ως τώρα. Η Γερμανία έχει αποτινάξει το ναζιστικό της παρελθόν και έχει αναγνωρίσει τα εγκλήματα της με αποτέλεσμα φυσικά την αναγνώριση από τους υπολοιπους λαούς σαν μια δημοκρατική και προοδευμένη χώρα στις μέρες μας.

Με την Τουρκία συμβαίνει το εντέλως ανάποδο (όπως και σε άλλα πιό ανώδυνα πολιτισμικά θέματα στην Ελλάδα), οι καιροί αλλάζουν, άνθρωποι ταξιδεύουν στο διάστημα, σπάνε γονιδιώματα, η τεχνολογία καλπάζει, οι Τούρκοι θέλουν να μπούνε στην ΕΕ αλλά εκεί, τα αεροσκάφη τους να παραβιάζουν σωρηδόν τον εναέριο χώρο της μόνης χωρας που τους υποστηρίζει για την ΕΕ, να μην θέλουν να κάνουν ούτε σκέψη αυτοκριτικής, μπας και, βρε αδερφέ έκανε λάθη το Κεμαλικό κράτος (σε αντίθεση με εμάς όπου με όλα τα στραβά ας υπάρχουν αρκετές δόξα τω Θεώ φωνές αυτοκριτικής -και νάναι καλά ο Ν. Δήμου, πάντα απολαυστικός).

Κατα τα άλλα συμφωνώ. Μακρυά αππό Ελληναράδες του φραπέ, των τσιρίδων και των ποδοσφαιρικού στυλ Εθνικιστικών συγκεντρώσεων. Με απασχολεί όμως και εμένα το γεγονός ότι δε βλέπω οι γείτωνες να υποχωρούν ούτε κεραία απ΄πο τις θέσεις τους. Για να γίνει διάλογος πρέπει να υπάρχει ανταλλαγή απόψεων αλλοιώς είναι μονόλογος.

Και όσον αφορά τα περι τουρκόσπορων κλπ, κατάγομαι από αυτούς λόγω παππού. Μεγάλη η αλητεία του τότε Ελλ. κράτους που αφού τότε με τις αυνανίες και τους ηλίθιους λεωνταρισμούς του κατέληξε στη μικρασιατική καταστροφή, ξερίζωσε τόσο κόσμο, και μετά τους έλεγε και"τουρκόσπορους".

Κερατάδες και δαρμένοι δηλαδή

Είμαστε κι' εμείς...

Harry Peitsinis είπε...

Νομίζω ότι έχουμε να κάνουμε με ένα διφυές ζήτημα: Το θεσμικό πρόβλημα της αναγνώρισης εγκληματων κατά της ανθρωπότητας και την "κοινωνική" ιστορική μνήμη, δηλαδή την αναγνώριση σε κοινωνικό ή ατομικό αν θέλετε επίπεδο.

Για μένα η λύση σε καμία περίπτωση δεν είναι η λήθη,αλλα ουτε φυσικά και η η-ληθι-ότητα των ακραίων Ελλάδας και Τουρκίας. Δεν θέλω να ξεχάσω το παρελθόν, θέλω να το μελετήσω και να εξάγω διδάγματα για το μέλλον μου.

Αλλά η ιστορική παράδοση εκτός από "σχολείο" μπορεί να γίνει και νεκρό βάρος που θα κρατήσει πίσω μια ολόκληρη χώρα, όπως συμβαίνει χρόνια τώρα και απ τις δυο πλευρές του Αιγαίου.

Νομίζω πάντως έχοντας μιλήσει με αρκετούς Τούρκους ότι ο φανατισμός έχει υποχωρήσει σε σχέση με το παρελθόν. Ανεξαρτήτως του αν δικιολογούν τα εγκλήματα του τουρκικού κράτους βάσει των "ιστορικών συνθηκών" σπάνια αρνούνται την ύπαρξη τους, όπως πεισματικά επιδιώκει να κάνει το τουρκικό κράτος.

Θα ήθελα να δω το ίδιο και απ την ελληνική πλευρά αλλά σπανιότατα θα συναντήσω έστω και έναν Ελληνα που να θέλει να παραδεχτεί πχ τον αφανισμό των Τούρκων της Πελοποννήσου στην επανάσταση του 21, ή τα εγκλήματα κατά την μικρασιατική εκστρατεία, ή τις εκτελέσεις βουλγαριζόντων στην Μακεδονία από έκτακτα στρατοδικεία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου.


Νομίζω ότι τελικά οι δυο χώρες θα πρεπει μαλλον να ακολουθήσουν αντίστροφες διαδρομές. Η θεσμική αναγνώριση στην Τουρκία θα ακολουθήσει την κοινωνική , ενώ στην Ελλάδα η θεσμική αναγνώριση των εγκλημάτων θα προηγηθεί των κοινωνικών παραδοχών.

Φυσικά πάντως ο Γιώργος έχει δίκιο ότι η απόπειρα φόρτωσης εγκλημάτων του παρελθόντος στις σύγχρονες γενεές είναι όχι απλά γελοία αλλά και επικίνδυνη.

Ανώνυμος είπε...

Promitheus, έγραψες...

Δυστυχώς και ιδίως στο διαδίκτυο, η κατάσταση είναι άστα να πάνε. φανατισμοί και από τις δυο πλευρές και ρεζιλέματα απίστευτα με τους ξένους να απορούν που βρίσκουμε την όρεξη να είμαστε στην τσίτα συνεχώς με ορισμένα πράγματα. Λες και η Πόλη ακόμα πολιορκείται.

Τέλως πάντων...

Πάντως είναι σωστό, δεν ξέρουμε να υπερασπίσουμε το δίκιο μας. Αρχίζουμε πχ σε ένα φόρουμ να συζητάμε για τις παραβιάσεις και φτάνουμε στο 1453. Πάλι καλά που δεν το πάμε μέχρι τους μηδικούς πολέμους...

Kensai είπε...

Θα ήθελα να δω το ίδιο και απ την ελληνική πλευρά αλλά σπανιότατα θα συναντήσω έστω και έναν Ελληνα που να θέλει να παραδεχτεί πχ τον αφανισμό των Τούρκων της Πελοποννήσου στην επανάσταση του 21, ή τα εγκλήματα κατά την μικρασιατική εκστρατεία, ή τις εκτελέσεις βουλγαριζόντων στην Μακεδονία από έκτακτα στρατοδικεία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου.

Χμμ, ποτέ δεν είναι αργά να τα βγάλουμε αυτά τα άπλυτα στη φόρα. Θα είναι ένα καλό reality check για πολλούς συμπατριώτες μας που πιστεύουν πως είμαστε πάντα οι «καλοί» της υπόθεσης.

Greg είπε...

Μαγική εξίσωση:

1. 400 χρόνια καταπιεστής = καταπιεζόμενος

2. εκπόρθηση στρατοκρατούμενης πόλης = ισοπέδηση πόλης χωρίς στρατό

Από την πολλή "λήθη" θα πάθουμε παράκρουση...

Ανώνυμος είπε...

Συμφωνώ με τον Προμηθέα. Σίγουρα η ιστορία που διδάσκεται και στις δύο χώρες έχει επιμελώς παραλείψει τις μαύρες της σελίδες. Έτσι οι περισσότεροι Έλληνες πιστεύουν ότι στην Ελλάδα είχαμε δημοκρατία και πριν το '75 , ότι η χούντα έπεσε την επομένη του Πολυτεχνείου ,ότι ο εμφύλιος έγινε υποκινούμενος από Έλληνες, ότι όταν μπήκαμε στην Τουρκία πριν το '22 ήταν αμυντικός πόλεμος κλπ κλπ κλπ.
Αντίστοιχα οι Τούρκοι δεν διδάσκονται για τις γενοκτονίες Ποντίων και Αρμενίων και τα άλλα ράματα της γούνας τους.
Αν όμως είχαμε προτιμήσει να δούμε την αλήθεια κατάματα ,τότε σίγουρα όλοι οι λαοί θα ήταν πιο συνειδητοποιημένοι και θα μπορούσαν αν αποφύγουν πολλά λάθη στο μέλλον.

Harry Peitsinis είπε...

Είναι μεγάλη ιστορία το ποιος αποφεύγει την πραγματικότητα και ποιος την αντιμετωπίζει κατά μέτωπον...

Αν δηλαδή σκεφτείς πως πριν απο 85 χρονάκια σφαζόμασταν στη Μ.Ασία και σήμερα πάμε κρουαζιέρα εκεί...

Ή ότι πριν 15 χρόνια βροντοφώναζαν οι Ελληναράδες "στα όπλα στα όπλα να πάρουμε τα Σκόπια". Και σήμερα΄, κάθε Σαββατοκύριακο, εφορμουνε ομαδικώς στον εχθρό οπλισμένοι με τα πορτοφόλια τους, καθότι παίζουν φτηνά ρουχαλάκια και λοιπά προιόντα....

Πού θα οδηγήσει αυτή η διαδικασία αντικειμενικά; Στον πόλεμο μήπως; Ή στο ξεπέρασμα του; Αφήνουμε την απάντηση στους μη φιλελεύθερους. Και στους μη ευρωπαιστές...

Σκεπτικιστης είπε...

Στην πρωην Σοβιετικη Ενωση και τις λοιπες ανατολικες χωρες ειχαν δημιουργησει μια ειδικη εκδοση της ιστοριας, που λιγη σχεση ειχε με οτιδηποτε καποιος σοβαρος ανθρωπος θα θεωρουσε πραγματικοτητα, εξυπηρετουσε ομως τους πολιτικους σκοπους τους και ηταν καταλληλη για το «σοβιετικο» ανθρωπο. Τοτε βεβαια συσσωμος ο «δυτικος» κοσμος καταδικαζε, αλλα για τους κομμουνιστες ηταν μια απολυτα δικαιολογημενη ενεργεια δεδομενης της «ιεροτητας» του σκοπου τους. Παρομοια τυχη εχει επιφυλαχθει για την ιστορια και σε πολλες αλλες ακραιες περιπτωσεις αλλα δυστυχως ακομα και σε καιρους ομαλοτητας. Ολων βλεπετε ο σκοπος ειναι παντοτε «ιερος». Ο Οργουελ εχει πολλα να πει σχετικα…
Μια τετοια αντιμετωπιση της ιστοριας ειναι κατα την γνωμη μου απαραδεκτη για μια ελευθερη και δημοκρατικη κοινωνια. Ουτε αποδεχομαι την ληθη οσο «ιερος» και να ειναι ο σκοπος. Οι πολιτισμενοι λαοι μπορουν να αφησουν πισω τους το παρελθον χωρις να χρειαζεται ουτε να το κακοποιησουν ουτε να το ξεχασουν. Αλλιως η ειρηνη και η φιλια που τυχον επιτευχθουν θα εχουν σαθρες βασεις.
Οσο για την ποιοτητα της ιστοριας που διδασκεται στην Ελλαδα και την Τουρκια, αντιθετα με οτι φαινεται να πιστευουν πολλοι , απλα δεν υπαρχει συγκριση. Το ελληνικο εκπαιδευτικο συστημα, συμπεριλαμβανομενης και της διαδακτεας υλης, εχει κριθει παμπολες φορες τις τελευταιες δεκαετιες και εχει βρεθει απολυτα συμβατο με τα Ευρωπαικα δεδομενα. Μια σχετικα προσφατη μελετη μαλιστα (του ΟΟΣΑ αν δεν απατωμαι) για την εκπαιδευση στα Βαλκανια επισημανε την τεραστια υπεροχη σε αντκειμενικοτητα μεταξυ των Ελληνικων βιβλιων ιστοριας και των αντιστοιχων των αλλων Βαλκανικων χωρων. Δεν σημαινει βεβαια αυτο οτι τα ελληνικα βιβλια ειναι τελεια αλλα ουτε δικαιολογει την κοινη αντιληψη οτι «μας διδασκουν ψεματα». Σε ολα τα Ευρωπαικα κρατη τα σχολικα βιβλια εχουν υποκειμενικα στοιχεια, αλλα αυτο δεν ενοχλησε κανεναν.
Για την Τουρκια τα πραγματα ειναι εντελως διαφορετικα. Τα τελευταια χρονια τα Γερμανικα, για παραδειγμα, εντυπα και αλλα μεσα εχουν κανει πληθος εμπεριστατωμενες αναφορες στην ιστορια που διδασκεται στην γειτονικη μας χωρα. Οχι μονον τα σχολικα βιβλια αλλα πολλες φορες ακομη και τα ακαδημαικα αλλα και αυτα που κυκλοφορουν για το ευρυ κοινο, προαγουν μια υποκειμενικη, ανακριβη και πολλες φορες απλα ψευδη εκδοση της ιστοριας. Στοχος ειναι συνηθως οι γειτονικες χωρες αλλα σε πολλες περιπτωσεις η καλλιεργεια μυθων εχει ευρυτερη εμβελεια. Απο την εποχη του Κεμαλ για παραδειγμα «πλασαρεται» η ιδεα των «πρωτο-Τουρκων» που υποτιθεται ζουσαν ανεκαθεν στην Ανατολια ή της υποτιθεμενης σχεσης των Τουρκων με τους Χιτιτες κτλ. Aπο δεκαετιες εξαλου ειναι γνωστα τα παραπονα τουριστων, που ξεναγουνται στα ελληνικα αρχαια της Μικρας Ασιας απο Τουρκους ξεναγους που δηλωνουν περηφανοι για τα εργα των «προγονων τους». Οσο για την πιο συγχρονη ιστορια, καλυτερα να μην ασχοληθουμε με το θεμα γιατι δεν θα τελειωσουμε ποτε.

Ανώνυμος είπε...

...και είναι οι κύριοι της ίδιας κατηγορίας που ενώ η χώρα πρίν από 10 χρόνια βρισκόταν σε κατάσταση εκτακτου ανάγκης (Ιμια) οι κύριοι αυτοί την είχαν στήσει έξω από το Ναύσταθμο Σαλαμίνας και έκαναν αναγνώριση Live των πολεμικών σκαφών που απέπλεαν.

Ισως τελικά να ήταν σφάλμα που πήγαν μόνοι τους οι τρείς αξιωματικοί και υπαξιωματικοί του ΠΝ με ελικόπτερο για αναγνώριση στα Ιμια και χάθηκαν εκείνη τη νύχτα. Θα ήταν καλυτερο αν είχαν πάρει μαζί τους μερικούς από τους δημοσιογράφους της πλάκας που ξέρουν απέξω και ανακατωτά όλα τα όπλα, όλα τα οχήματα, τα σκάφη επιφανείας και τα αεροσκάφη, αλλά δεν έχουν ρίξει σφαίρα στη ζωή τους. Αλλά τι να κάνεις, έτσι είναι η Ελλάδα. Φεύγουν οι άξιοι και μένουν τα παράσιτα...

Αντε γιατι συγχίστηκα...

Roark είπε...

Κάθε λαός έχει τα ΜΜΕ που του αξίζουν...

Prosperos είπε...

συμφωνώ και επαυξάνω...

Γ.Σαρηγιαννίδης είπε...

Ένα πολύ σχετικό άρθρο του Α. Ανδριανόπουλου. Ιδιαίτερα εύστοχο, όπως πάντα.
ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΙ, ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΙ, ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΙ, 18/05/2006

Enter your email address:

Delivered by FeedBurner
















Join the Blue Ribbon Online Free Speech Campaign








Referrers

Based on original Visionary template by Justin Tadlock
Visionary Reloaded theme by Blogger Templates | Distributed By Magazine Template

Visionary WordPress Theme by Justin Tadlock